Eкономското влијание на загадувањето на воздухот е значајно, кое чини околу 3,3% од БДП. Решавањето на ова прашање не е само прашање на грижа за јавното здравје и животната средина, туку и финансиска неопходност.
Неуспехот на владата да ја заврши потребната инфраструктура го попречи усвојувањето на почисти форми на енергија, како што е природниот гас, како решение за намалување на загадувањето на воздухот. И покрај потенцијалните придобивки од користењето на природен гас за греење, многу домаќинства сè уште се принудени да користат дрва, кои се главни извори на загадувањето на воздухот. Економската криза го влошува проблемот, бидејќи домаќинствата со пониски приходи се под дополнителен притисок и се одлучуваат да користат потенцијално токсични грејни средства. Потребна е поголема свест и навремено делување од страна на владата за да се имплементираат решенија.
За да се поттикне употребата на почисти извори на енергија, владата би можела да понуди субвенции за домаќинствата и да помогне со покривање на дел од трошоците за префрлување од дрва на топлински пумпи или соларни панели. Преку оваа програма домаќинствата можат да добијат до 50% од трошоците за инсталирање на нов систем за греење со обновлива енергија, најмногу до 4.000 евра. Во просек, топлинските пумпи чинат околу 8.000 евра за едно просечно домаќинство. Овој тип на субвенционирање би можел да биде ефективен за намалување на загаденоста на воздухот во Македонија, бидејќи обезбедува финансиски поттик за домаќинствата да се префрлат на почисти форми на енергија. Покрај намалувањето на загадувањето на воздухот, ваквата програма би можела да има и други придобивки, како што се намалена зависност од фосилни горива и помали трошоци за енергија за домаќинствата.
Во 2022 година се регистрирани вкупно 477.820 патнички возила со просечна старост од 19,5 години. Просекот во ЕУ е 11,8 години. Едно потенцијално решение за намалување на загадувањето на воздухот од транспортот е да се поттикне употребата на понови возила со поекономична потрошувачка. Ова може да се спроведе преку систем за автомобилски додаток, кој обезбедува финансиски стимулации за поединците да ги заменат своите постари, помалку ефикасни возила за понови модели со поекономична потрошувачка на гориво.
Еден пример за успешна програма е Car Allowance Rebate System (CARS), која беше имплементирана во САД во 2009 година. Според оваа програма, поединците кои ги заменија своите постари, помалку ефикасни возила за нови, поекономични модели добија попуст до 4.500 долари. Програмата за автомобилски додаток беше успешна во намалувањето на загадувањето на воздухот во САД, бидејќи помогна да се отстранат постарите, помалку ефикасни возила и да се заменат со понови, поекономични модели. Слична програма би можела да биде ефикасна за намалување на загаденоста на воздухот и во Македонија.
Покрај овие субвенции, владата мора да преземе и чекори за поттикнување на користењето на јавниот превоз и алтернативните форми на транспорт, како што се електричните или хибридните возила. Ова може да биде проширување на опциите за јавен транзит и имплементација на политики како што е дневна еко-такса за возила. Дневна еко-такса е политика со која се наплаќа такса за возилата кои патуваат во одредени области или во одредени периоди од денот со цел да се намали сообраќајниот метеж и да се поттикне користењето на алтернативни начини на транспорт.
Еден пример за успешна програма е лондонската еко-такса, која беше имплементирана во 2003 година. Таксата моментално е 15 фунти дневно за повеќето возила, а автоматски им се наплаќа на возачите кои влегуваат во зоната. Лондонската еко-такса беше успешна во намалувањето на сообраќајниот метеж и загадувањето на воздухот во градот. Според студијата на агенцијата Транспорт за Лондон, програмата резултирала со 30% намалување на сообраќајот во зоната и 30% намалување на аерозагадувањето.
Граѓаните исто така имаат своја улога која треба да ја одиграат. Сите ние можеме да придонесеме со користење на јавен превоз, возење возила што штедат гориво и користење чисти форми на енергија за греење на домаќинствата.
Време е владата да преземе поагресивни мерки за решавање на проблемот со аерозагадувањето. Од тоа зависат здравјето и благосостојбата на граѓаните на Македонија, но и економијата. Преземајќи решителна акција сега, можеме да работиме заедно за да го подобриме квалитетот на воздухот во земјата и да го заштитиме здравјето на луѓето и животната средина.
