Драгана Мирковиќ е во центарот на вниманието на јавноста со децении, особено во последните денови, откако нејзиниот син Марко Бијелиќ и снаата Мелани ѝ подарија внука, Ксенија. Освен по својата брилијантна кариера и семејство, пејачката е позната како сопственичка на огромен замок во Австрија, кој вреди околу 50 милиони евра.
Уредничката и водителката на емисијата „Спона“, која се емитува на РТС, Вера Марјановиќ ја посети Драгана Мирковиќ во јуни минатата година во градот Ебенфурт, каде што се наоѓа истоимениот замок, каде што пејачката живее од 2010 година.
Бурната историја на зградата
Оваа величествена градба е една од најстарите од ваков вид во покраината Долна Австрија, како и во целата земја, а се споменува во историските архиви уште од средината на 12 век. За нашиот народ, овој грандиозен замок од 12.000 квадратни метри стана исклучително интересен од 2010 година, кога Мирковиќ го купи. Во тоа време, замокот беше во лоша состојба, но пејачката одлучи да ја врати урнатината во првобитната слава. Бидејќи е голем љубител на историјата, сериозно ги проучувала архивските записи, се консултирала со експерти од повеќе области и се впуштила во голем потфат. Денес замокот Ебенфурт е украсен, величествен со своите обновени фрески, стара капела, кули…
„Многу големи личности поминале низ замокот, на пример Матијас Корвинус, кралот кој бил тука 10 години. Марија Тереза исто така била поврзана со овој замок, велат дека била многу добра со грофското семејство фон Зутнер и затоа дошла, додека други велат дека имала свој двор тука, но јас не можам да го потврдам тоа. Што се однесува до семејството фон Зутнер, тоа е важно за овој замок, таа била сопственик на замокот речиси колку и јас. Таа е од тоа семејство, познатата Берта фон Зутнер, која ја добила Нобеловата награда за мир во 1905 година и ги поминувала летата тука. Околу 100 години по добивањето на таа награда, бевме повикани од австриската телевизија ORF да кажеме нешто бидејќи нејзиното последно аудио интервју беше токму тука во замокот, па затоа ме фасцинира. Нејзиниот лик е на монетата од две евра во Австрија, исто така и во Германија…“ рече Драгана и истакна дека замокот бил урнатина кога го презела, и објасни како стигнал до таа состојба:
„На самиот крај од Втората светска војна, Русите собрале сè што имало во замокот, останал без прозорци и врати, бил ограбен неколку пати потоа. Сопствениците очигледно немале доволно пари да се справат со него и почнал да пропаѓа, но она што е многу важно – за време на Втората светска војна, над 4.000 бегалци си го спасиле животот живеејќи во овој замок и има филм, присуствував на неговото снимање, насловен „Кардиналот“, копродуциран од Швајцарија, Германија и Австрија за тоа време, како биле спасени бегалците. Неверојатно е што сите фрески се зачувани, а тие се највредни. Патем, јас сум љубител на историјата и влегов во целата оваа приказна со истата чиста љубов.“
Скапа реставрација
Мирковиќ откри и дали го реновирала замокот во соработка со Институтот за заштита на културни споменици на Австрија.
„Не морав, но сакав. Не купувате замок за да му ја намалите вредноста, потоа купувате вили каде што не ви требаат толку пари, на пример, прашав за покривање на централниот двор бидејќи многу замоци во Австрија го направија тоа, но прашав за секој случај и ми потврдија дека тоа не нарушува ништо, па дури и замокот Хофбург има застаклен дел, но не морав да го направам тоа, но сакав. Многу е поевтино да се купи вила отколку да се реставрира нешто. Го напуштивме барокниот стил каде што живеам, овој ѕид што беше тука беше срушен, се обидов да испочитувам сè. Понекогаш студенти и професори по уметност од Виена ја правеа реставрацијата, горда сум што некој од нашите можеше да го направи тоа.“
„Замокот беше урнатина во однос на прозорците, вратите и така натаму, но нема да верувате – најтенките ѕидови се дебели метар и пол. Главните ѕидови се дебели три и пол метри, и беа толку здрави што е неверојатно, и затоа фреските преживеале без оглед на годините, снегот, дождот… Кога ископувавме еден дел, пронајдовме римски камења каде што биле направени темелите, затоа се смета дека е дури и постар отколку што пишува, а првите записи се од 1160 година, па официјално се смета од тогаш. Особено првата кула, од десната страна, е изградена така што ништо не е со иста големина, беше неверојатно. Има повеќе од 250 прозорци, и работевме напорно на тоа.“
Соларни панели
Водителката исто така ја праша колку чини греењето на таков простор во зима?
Нема да верувате, живеев во куќа од 1.000 квадратни метри пред замокот, струјата, водата и сите тие други трошоци ме чинеа малку помалку отколку што ме чинеше за замокот бидејќи имам привилегии тука, а на покривот од двете страни имам соларни панели, имам толку многу од тие панели, што можам да продавам и струја. Се плашев како да се загреам, какви ќе бидат месечните трошоци, бидејќи само ги споредував трошоците што ги имав за куќа од 1.000 квадратни метри, а овој замок има 12.000 квадратни метри – си помислив, Боже мој, колку ќе чини, но потоа сфатив. Не се работи за бенефиции од државата, туку за еден вид разбирање за инвестирање во нешто што е од историска вредност.“
Драгана истакнува дека дури и по 14 години живеење во замокот, таа не знае точно колку соби има: „Не изброив, а сите ме прашуваат тоа, а јас никогаш не знам како да дадам точен одговор. Има неколку ходници и сè. Има различни работи, прашањето е што е соба, дали се соби или спални соби?“
Едноставно одржување
Водителката ја праша и дали ѝ е потребна армија луѓе за да го одржува замокот чист.
„Си го поставив тоа прашање, но се плашев од него без причина. Да бидам искрена, прозорците и таваните се високи, ја ангажирам компанијата на мојот пријател за детално чистење, тие доаѓаат со целата опрема, тоа се луѓе кои се осигурани. Да речеме, за чистење на покриениот дел од замокот – само луѓе кои се занимаваат со тоа можат да го прават тоа, имаат високи скали, кранови и така натаму. Тие доаѓаат тогаш, вака секој ден имам само две жени кои работат и тоа многу лесно и без проблеми бидејќи кога се одржува секој ден, воопшто не е проблем. Морам да кажам дека дворот сè уште не е завршен, сега библиотеката се гради во најстарата кула што има скали.“
Таму најдовме стар часовник кој повеќе не работеше, стар механизам кој е огромен и ќе биде во музејот. Новиот часовник на десната куќа го направил човек од ова место, тој сакал да придонесе и го направил часовникот бесплатно бидејќи тој и неговите предци играле тука како деца. Еден постар брачен пар кој живее во близина ми донесе голем албум со стари слики од замокот и ми го оставија. Инаку, ме пречекаа тука со раширени раце, тие се бескрајно благодарни, многу љубезни, многу ме почитуваат. Кога замокот беше купен и кога дознаа дека го купила балканска ѕвезда, ме почитуваа како да сум светска ѕвезда, без дури ни да го знаат мојот лик и дело… Имам голема почит од луѓето тука, почнувајќи од градоначалникот до луѓето што живеат тука, и многу сум среќна поради тоа.“
Отворање на портата
Фолкерка нагласи дека сака во иднина да ги отвори портите на својот замок за посетители: „Не морам, но сакам од пристојност. Јас сум сè уште странец овде. Не знам дали би му дозволила на странец во Србија да купи нешто од нас, а мене ми дозволија да бидам сопственик овде. Имам морална обврска повремено да пуштам луѓе кога сакам и кога ми одговара да влезам и да видам, да снимам што им е интересно. Го направив тоа минатата година кога имаше градска прослава, се разбира целосно бесплатно. Не сакам да бидам сама овде, и секако не сум. Моите деца се тука. Луѓето кои се вработени исто така живеат на четвртиот кат…“
„Во замокот се завршува салата што ќе се користи за помали концерти на класична музика, конференции и слично. Се завршува и балската сала, која е на вториот кат каде што живеам и каде што претходно се одржуваа балови каде што доаѓаше кремот на културата во времето на Сатнер. Кога го кренавме стариот под од балската сала, пронајдовме стар медалјон што Папата од Ватикан им го дал на истакнати луѓе во светот, кој им бил даден на мал број луѓе. Грофот го изгубил, а тој медалјон е доказ за тоа колку било ценето тоа семејство. Тој медалјон ќе биде во готовиот музеј, ни останува само мебелот. Сè што најдовме ќе биде во музејот.“
Во замокот има и капела која некогаш се користела: „Нашите пријатели, еден Австриец и неговата сопруга Италијанка, католици, се венчаа тука, капелата беше проширена, а на ѕидовите има фрески реставрирани од Сандра Јаковљевиќ, таа направи и реплика на една од сликите украдени од Русите“, заклучи Драгана за РТС.