Петок 13-ти според многумина во светот е несреќен ден во годината. Ако сте загрижени што ќе се случи овој пат, тогаш не сте единствените, пишува британски Телеграф. Психолозите дури дошле до дијагноза за такво чувство – параскаведекатријафобија или страв од петок 13ти.
Една од опциите е да останете во креветот и да ја избегнете потенцијалната замка што може да ве снајде на петок на 13-ти или сепак да го игнорирате ова суеверие.
Ова раширено суеверие би можело да потекнува од средниот век, па дури и да има библиска основа. Некои историчари тврдат дека тоа бил денот кога Ева го убедила Адам да го касне јаболкото, кога започнала поплавата и изградбата на Вавилонската кула. Во Новиот завет имало 13 луѓе кои зборуваат за последното страдање на Исус на Велики четврток, ден пред распнувањето на Христос на Велики петок.
Постојат различни приказни за почетокот на суеверието на овој ден. Некои веруваат дека сè започнало кога Филип IV од Франција уапсил стотици Темплари во петокот, 13 октомври 1307 година. Во приказната „Кодот на Да Винчи“, Ден Браун ја споменува егзекуцијата на темпларот Жак де Моле на петок 13. Тој наводно ги проколнал папата и кралот на Франција.
Исто така, можно е романот на Томас Лосон од 1907 година „Петок тринаесетти“ да одиграл значајна улога во ширењето на суеверието. Во романот, бескрупулозниот брокер користи суеверие за да создаде паника на Волстрит на петок 13-ти.
Други медиуми јавуваат дека се претпоставува дека паниката околу наведениот ден настанала во 1927 година, кога се случил вториот најголем крах на берзата. Деловните неуспеси и банкротите ги поттикнаа очајните брокери да се фрлат од прозорците на зградите на Волстрит. Со оглед на тоа што ги имало многу, се верува дека другите луѓе кои оделе покрај зградата не биле безбедни.
Денот остана запаметен како „црн петок“ и потоа уште еднаш им влеа страв во коските на Американците, а скептицизмот се прошири и во остатокот од светот, пред се во Европа каде петок 13 набрзо стана синоним за несреќа.
Стравот од бројот 13 е поврзан и со норвешкиот мит за 12 богови кои приредиле вечера на која дошол непоканет тринаесетти гостин. Тој го поттикнал слепиот бог на темнината Ходер да го застрела богот на веселбата Балдер. Откако умре, целата земја беше обвиена во црно.
Природна хармонија отелотворена во бројот 12
Бројот 13 се сметал за несреќен уште пред Христа. Имено, историскиот број 12 се сметал за целосен, односно означувал совршенство, додека 13 ја нарушувал природната хармонија – има 12 месеци во годината, 12 олимписки богови, 12 часа на часовникот, 12 апостоли, 12 потомци на Мухамед, 12 хороскопски знаци…
Во многу западни земји, во високи згради нема 13 кат. Некои студии покажуваат дека дури 80 отсто од облакодерите го немаат тој под. Куќите, исто така, често го немаат бројот 13, а многу хотели, како што е Карлтон во Лондон, немаат 13-ти кат. Исто така, се смета за несреќен ако 13 луѓе вечераат заедно, а ова верување го воспоставил американскиот претседател Теодор Рузвелт. Тој одбил да патува во петок на 13.
Британците и суеверија
Во Сомерсет се вели дека кој го преместува креветот во петок, ги врти бродовите на море, а во Камбрија бебињата родени во петок се ставаат на Библијата. Во некои региони, секој што ќе се јави на лекар за прв пат во петок, некако предвидува смрт.
Сечењето на косата или ноктите во петок исто така се смета за несреќно, а некои парови одбиваат да се венчаат во петок. Во последниве години, трошоците за авионски патувања се намалија за време на Spooky Days, кои се еднаш или двапати годишно.
Продажба на недвижен имот
Бројот на продажби на недвижен имот е намален на петок 13. Истражувањето на FindaProperrty.com покажа дека помеѓу 2005 и 2012 година, во петокот на 13-ти имало 43 отсто помалку трансакции од кој било друг петок. Најлошиот ден за продажба на недвижности, според ова истражување, бил петокот, 13 мај 2011 година, кога продажбата на недвижности паднала за цели 51 отсто.
Агентите за недвижности тврдат дека куќите со број 13 не се толку чести. Според сајтот за недвижнини Zoopla, само 28 отсто од улиците имаат куќа со број 13.
Свадби
За оние кои не се грижат дали лустерите ќе паднат од таван за време на свадбата, на овој ден има и специјални понуди. На пример, „Куќа за љубител на уметност“ им нуди на паровите попуст од 13 проценти за оние кои ќе одлучат да се венчаат таму на петок 13-ти.
Дали е петок 13-ти толку лош?
После секој петок 13-ти доаѓа сабота 14-ти, а тоа значи дека дојде викендот. Во петокот 13-ти 1930 година, првата нудистичка колонија била основана во Велика Британија во клубот Норт Девон во Метерел. Холивудскиот знак на ридот над Лос Анџелес исто така бил откриен на тој ден во 1923 година.
